Διαιτησία στον τομέα της ενέργειας: Ελληνικό και Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο

Πολυπληθής η εκδήλωση της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας με αφορμή την παρουσίαση βιβλίου της Δρ Άννας Πλεύρη

Ο θεσμός της διαιτησίας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο επίλυσης διαφορών που ανακύπτουν στον τομέα της ενέργειας. Η ενεργειακή αγορά, που είναι ιδιαίτερα σημαντική για την οικονομία κάθε χώρας απελευθερώνεται σταδιακά, υφίσταται ρυθμιστικές παρεμβάσεις και δημιουργεί διαφορές, που παρουσιάζουν κατά κανόνα, υψηλή νομική συνθετότητα, μεγάλο οικονομικό αντικείμενο, πολυμερή δομή και συχνά διασυνοριακό χαρακτήρα.

Τα παραπάνω επισημάνθηκαν, συζητήθηκαν και αναλύθηκαν διεξοδικά στη διάρκεια εκδήλωσης με θέμα «Ενεργειακή Διαιτησία», που διοργάνωσε η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας με αφορμή την έκδοση του βιβλίου «Διαιτησία στον τομέα της ενέργειας: Ελληνικό και Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο» (Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα–Θεσσαλονίκη, 2018), της Δρ Άννας Εμ. Πλεύρη, Λέκτορα της Σχολής και Δικηγόρου. Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε στο κατάμεστο από νομικούς, ακαδημαϊκούς, διαιτητές και φοιτητές, Αμφιθέατρο UNESCO του Πανεπιστημίου.

«Οι ενεργειακές διαφορές επιζητούν επίλυση από δικαιοδοτικό όργανο ουδέτερο, ανεξάρτητο, ταχύ και εξειδικευμένο», υπέδειξε στον εναρκτήριο λόγο της η συντονίστρια της εκδήλωσης, Δρ Χριστίνα Ιωάννου, Αναπληρώτρια Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τονίζοντας πως τα διαιτητικά δικαστήρια υπόσχονται διαδικαστική ευελιξία, εμπιστευτικότητα, διαφύλαξη επιχειρησιακών απορρήτων, εξειδικευμένους διαιτητές, ταχεία και οριστική επίλυση της διαφοράς, τελεσιδικία και εκτελεστότητα της διαιτητικής απόφασης.

Σύμφωνα με την ομιλήτρια, η μονογραφία της Δρ Πλεύρη σκοπεί στην κάλυψη του βιβλιογραφικού κενού σε σχέση με τη διαιτητική επίλυση των εμπορικών κυρίως ενεργειακών διαφορών μας, ενώ παρότι η γενική και ειδική Ελληνική βιβλιογραφία στο δίκαιο της ενέργειας είναι πλούσια, η βιβλιογραφική παραγωγή σε σχέση με τη διαιτητική επίλυση των ενεργειακών διαφορών στην Ελλάδα είναι μάλλον περιορισμένη.

«Στο έργο της Δρ Πλεύρη επιχειρείται η συστηματική προσέγγιση των ερευνητικών και δογματικών ζητημάτων που ανακύπτουν με ανάλυση του δικαίου της εσωτερικής και διεθνούς διαιτησίας, εκτενής ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων της ενεργειακής διαιτησίας, ενώ αναλύεται εκτενώς ο ρόλος και η συμβολή της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) στη ρύθμιση της Ελληνικής ενεργειακής αγοράς και στην επίλυση ενεργειακών διαφορών», κατέληξε.

Στον χαιρετισμό του ο Φίλιππος – Άλκης Φιλίππου, Αντιπρόεδρος της ΡΑΕΚ, αναφέρθηκε στην κατάσταση που επικρατεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, τονίζοντας πως το βιβλίο της Δρ Πλεύρη, μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά και να αποτελέσει οδηγό για μελλοντικό σχεδιασμό και αναζήτηση λύσεων. Ο Στέλιος Αχνιώτης, Πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), στον δικό του χαιρετισμό, τόνισε ότι το θέμα της επίλυσης των ενεργειακών διαφορών είναι επίκαιρο και σύνθετο, καθώς ο τομέας της ενέργειας παρουσιάζει έντονη και συνεχή δραστηριότητα. Ο Καθηγητής Αχιλλέας Κ. Αιμιλιανίδης, Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, αναφέρθηκε στις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται με αφορμή τις εκδόσεις βιβλίων από μέλη ΔΕΠ της Σχολής, ως «αποτελεσματικό τρόπο διάχυσης της γνώσης και εμβάθυνσης των ζητημάτων». Μίλησε ακόμη με εγκωμιαστικά λόγια για την προσφορά της Δρ Πλεύρη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου, καθώς και για την επιστημονική ποιότητα της συγγραφέως.

Ακολούθησαν εισηγήσεις τριών ομιλητών. Ο Αθανάσιος Γ. ΚαΪσης, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής ΑΠΘ, μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΔΙ.ΠΑ.Ε., Δικηγόρος και Διαιτητής ο ίδιος, στην ομιλία του με θέμα «Διεθνής Εμπορική Διαιτησία», αναφέρθηκε στην στρατηγική γεωπολιτική θέση της Κύπρου («που μπορεί να κατορθώσει να ελέγχει χώρο τριών ηπείρων»), και στην ικανότητα της να προσαρμόζεται. Ανέλυσε επίσης διεξοδικά ορισμένα κεφάλαια του βιβλίου που το αποκάλεσε «διεισδυτικό» και «δογματικά θεμελιωμένο», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί με ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια για το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και τα όσα έχει καταφέρει σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ο δικηγόρος Άγις Γεωργιάδης αναφέρθηκε στη «Διεθνή επενδυτική διαιτησία μετά την απόφαση Achmea», προβαίνοντας σε πλούσιες αναφορές στις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ ο Σωτήρης Μανωλκίδης, Διδάκτωρ Νομικής, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) ανέπτυξε την εισήγηση με θέμα «Η θεσμική Διαιτησία (του Ν.4001/2011) στη ΡΑΕ ανάμεσα στη Σφύρα της Ενεργειακής Πενίας και στον Άκμονα της Διαιτητικής Υπανάπτυξης στην Ελληνική Έννομη Τάξη».

Ακολούθησε συζήτηση, ενώ η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με σύντομη ευχαριστήρια ομιλία της συγγραφέως, που αναφέρθηκε με έμφαση στη σπουδαιότητα της διαιτησίας και της διαμεσολάβησης και στο πώς αυτές οι εναλλακτικές μέθοδοι επίλυσης διαφορών μπορούν να λειτουργήσουν προς όφελος των πολιτών, της έννομης τάξης και της οικονομίας.