Φιλοσοφία, Ένα Σχολείο Ελευθερίας: Διδάσκοντας φιλοσοφία και μαθαίνοντας να φιλοσοφούμε. κατάσταση και προοπτικές
Το «Φιλοσοφία, ένα σχολείο ελευθερίας» συνιστά τα πορίσματα μιας μελέτης που πραγματοποίησε η UNESCO το 2005-2007, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση μιας όσο γίνεται πιο σαφούς εικόνας αναφορικά με το πού βρίσκεται (βρισκόταν) η διδασκαλία της Φιλοσοφίας ανά τον κόσμο και κατά πόσο η Φιλοσοφία έχει τη θέση που της αρμόζει μέσα στη σύγχρονη κοινωνία της γνώσης, αλλά και να προτείνει εισηγήσεις και νέους προσανατολισμούς. Ακόμη, στόχος της έρευνας ήταν, αφού πρώτα καταγράψει το πώς η Φιλοσοφία γίνεται αντιληπτή και εφαρμόζεται στο χώρο της εκπαίδευσης, από την προσχολική μέχρι και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, να καταγράψει και τις όποιες άτυπες (μη ιδρυματικές) λειτουργίες της που ενδέχεται να λαμβάνουν χώρα μέσα στο μεγαλύτερο σχολείο, αυτό της πόλης. Η εν λόγω έρευνα καθιστά φανερό πως ακόμη και σήμερα είναι σημαντικό να θέσουμε το ζήτημα της διδασκαλίας της Φιλοσοφίας, ειδικά αν επιθυμούμε να αυξήσουμε την αξία της γνώσης μας και να τη μοιραστούμε με τους άλλους, επενδύοντας σε μια ποιοτική εκπαίδευση και επιβεβαιώνοντας ότι αυτή η εκπαίδευση εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες για όλους.
Σε τι όμως μπορεί να φανεί χρήσιμη μια έρευνα πάνω στη διδασκαλία της Φιλοσοφίας ανά τον κόσμο η οποία πραγματοποιήθηκε σχεδόν 15 χρόνια πριν; Και τι μπορεί να έχει να μας προσφέρει εμάς σήμερα, στην εποχή της κρίσης τόσο της παγκόσμιας οικονομίας όσο και των ανθρώπινων αξιών; Στη σημερινή εποχή, περισσότερο από ποτέ, πολλές από τις βασικές αρχές που πρεσβεύει η διδασκαλία της Φιλοσοφίας, εξακολουθούν να βρίσκονται υπό αίρεση: Ελευθερία, Δημοκρατία, Ειρήνη. Ακόμη, σε ό,τι αφορά τόσο την ιδρυματική όσο και την άτυπη διδασκαλία της Φιλοσοφίας μπορούν ακόμη να γίνουν πολλά, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει πολύ μεγάλη πρόοδος σε πολλά από τα ζητήματα που η έθιξε η μελέτη αυτή.
Η Έδρα UNESCO «Πολιτισμική Ετερότητα και Διαπολιτισμικός Διάλογος για έναν Πολιτισμό Ειρήνης» του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, πιστεύοντας στη δύναμη της Φιλοσοφίας και της διδασκαλίας της, προχώρησε στην έκδοση της μετάφρασης στην ελληνική της έρευνας της UNESCO «Φιλοσοφία, ένα σχολείο ελευθερίας — Διδάσκοντας φιλοσοφία και μαθαίνοντας να φιλοσοφούμε: Κατάσταση και προοπτικές», με τη βεβαιότητα πως με τον τρόπο αυτό μπορεί πιο εύκολα να προωθήσει τις αρχές και τις αξίες που η ίδια υπηρετεί.
Δρ Αιμίλιος Α. Σολωμού
Διευθυντής Έδρας UNESCO «Πολιτισμική Ετερότητα και Διαπολιτισμικός Διάλογος για έναν Πολιτισμό Ειρήνης» Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Δρ Αλέξιος Πέτρου
Καθηγητής Φιλοσοφίας Τμήματος Παιδαγωγικών Σπουδών Πανεπιστημίου Λευκωσίας